"Κατά τον Δαίμονα εαυτού."

"Κατά τον Δαίμονα εαυτού."
O ποιητής του χάους, ο Jim Morrison απέδρασε από την ζωή μια μερα σαν σήμερα, το 1971.
"Κατά τον Δαίμονα εαυτού", ειναι μια Ελληνική φράση που έγινε γνωστή όταν οι συγγενείς του Jim Morrison την έγραψαν στον τάφο του, κάτω από το όνομα του (φωτό).
Στον τάφο που έφτιαξαν αρκετά χρόνια, μετά τον θάνατό του.
Τι σημαίνει όμωςη φράση αυτή; Γιατί την έβαλαν στον τάφο του Jim Morrison;
Η φράση "ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΔΑΙΜΟΝΑ ΕΑΥΤΟΥ" είναι Αρχαιοελληνική.
Στην αρχαία Ελλάδα ο δαίμονας δεν είχε την έννοια που του αποδίδεται στα νεότερα χρόνια, του κακού, του Σατανά. Είχε την έννοια της θεότητας (οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν διάβολο).
Ο δαίμων είναι θεός, η μοίρα, το πεπρωμένο, η τύχη, το πνεύμα που προστατεύει, η ψυχή, η θεότητα που ορίζει και νέμει την μοίρα.
Στον Όμηρο, ο δαίμων, σημαίνει ένα είδος προσωπικής θεότητας που υπάρχει μέσα στο άτομο και το συνοδεύει από την γέννησή του μέχρι τον θάνατο.
Στους προσωκρατικούς φιλοσόφους, ο δαίμων απο-θεοποιείται, εξελίσσεται και παίρνει την σημασία της ψυχής, του χαρακτήρα ή της ατομικής μοίρας.
Έγραφε ο Ηράκλειτος:
"ήθος ανθρώπω δαίμων", δηλ. "Δαίμων (Θεός) για τον άνθρωπο, δεν είναι παρά ο χαρακτήρας του"
Στον Σωκράτη, ο "δαίμων" είναι το θεϊκό κομμάτι της ψυχής, ο προστάτης, ο φύλακας και καθοδηγητής.
Η εσωτερική φωνή που εμπιστευόταν και όριζε ως "θεία έμπνευσή" του.
Όλοι έχουμε μέσα μας το ιερό δαιμόνιο μας.
Ο δαίμονας ταυτίζεται και με την μοίρα του ανθρώπου (ευδαιμονία, κακοδαιμονία)
Στις φιλοσοφικές σχολές και ρεύματα της Ελληνιστικής και Ρωμαϊκής περιόδου (Επικούρειοι, Στωικοί, Κυνικοί) συναντάμε την ευδαιμονία ως κοινό φιλοσοφικό στόχο. Ευδαιμονία δεν σημαίνει ευτυχία, αλλά διαρκή προσωπική προσπάθεια για να είναι σε υγιή και ισορροπημένη κατάσταση ο εσώτερος δαίμων μας.
Η φράση «ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΔΑΙΜΟΝΑ ΕΑΥΤΟΥ», ήταν διαδεδομένη φιλοσοφική ευχή, η ανώτατη διάκριση που μπορούσε να απονεμηθεί (μετά θάνατον) σε έναν θνητό.
"Να ζεις κατά τον δαίμονά σου" σημαίνει να είσαι ο εαυτός σου, και όχι αυτό που θέλουν οι άλλοι να είσαι.
Να ζήσεις τη δική σου ζωή και να πράττεις σύμφωνα με αυτό που η συνείδηση σου θεωρεί σωστό, αδιαφορώντας απόλυτα για το τι θα πουν οι άλλοι.
Μια στάση ζωής που υιοθετεί ο Jim Morrison και την τηρεί μέχρι το τέλος της ζωής του.
Ζει (και πεθαίνει) "ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΔΑΙΜΟΝΑ ΕΑΥΤΟΥ".
Ασυμβίβαστος, προκλητικός, επαναστατικός, γλώσσα που τσακίζει κόκκαλα. Ένας σαμάνος.
Και οι γονείς του (με τους οποίους δεν είχε καμία σχέση πλέον, από τα χρόνια του UCLA), φτιάχνοντας τον τάφο μετά από 20 περίπου χρόνια από τον θάνατο του, αναγνωρίζοντας ή και κατανοώντας τον τρόπο ζωής του, έγραψαν κάτω από το όνομα του αυτές τις 4 λέξεις, περιγράφοντας με τον καλύτερο τρόπο το πως και το γιατί, της πολυτάραχης ζωής του.
Στα εφηβικά του χρόνια ο ιδιαίτερα ευφυής Jim Morrison ανακαλύπτει, διαβάζει και παθιάζεται με την λογοτεχνία, την ποίηση και την φιλοσοφία:
Friedrich Nietzche, Aldus Huxley, William Blake, Arthur Rimbaud, Charles Boudelaire θα γίνουν οι φωτεινοί οδηγοί του για πάντα. Παθιάζεται με τους Beat ποιητές και συγγραφείς, και ιδιαίτερα τον Jack Kerouac, του οποίου το βιβλίο "On the road" θα κάνει ευαγγέλιο του, και θα θελήσει να ζήσει την κάθε του στιγμή.
Από τον αγαπημένο του William Blake και την φράση του "If the doors of perception were cleansed everything would appear to man as it is, infinite" δίνει το όνομα "The Doors" στο θρυλικό ροκ συγκρότημα που φτιάχνει με τον Ray Manzarek το 1965.
Είχε σχεδόν προϊδεάσει για το τέλος, λέγοντας σε συνέντευξή του:
"Νομίζω ότι οι άνθρωποι αντιστέκονται στην ελευθερία γιατί φοβούνται το άγνωστο. Αλλά είναι ειρωνεία.
Αυτό το άγνωστο κάποτε ήταν πολύ γνωστό.
Είναι εκεί που οι ψυχές μας ανήκουν.
Να εκθέσεις τον εαυτό σου στον βαθύτερο φόβο σου!
Μετά από αυτό, ο φόβος δεν έχει καμιά εξουσία, και ο φόβος για ελευθερία συρρικνώνεται και εξαφανίζεται.
Είσαι ελεύθερος. "
Θαυμαστής ο ίδιος της κλασικής Ελληνικής σκέψης και λάτρης του Μεγάλου Αλεξάνδρου, επέλεξε να ζήσει ως το τέλος κατά τον Δαίμονα εαυτού.
Και έφυγε από την ζωή σε ηλικία 27 ετών κοιτάζοντας τον φόβο κατάματα και " ο φόβος συρρικνώθηκε και εξαφανίστηκε".
Η αλήθεια είναι ότι ανακάλυψα τον Morrison αργά. Κάπως μεγάλος.
Αλλά τον λάτρεψα, αποδίδοντας δικαιοσύνη: τον αγάπησα με όλην εκείνην την αγάπη που - ανόητα- άργησε.
Οι θύρες της αντίληψης ("the doors of perception"), είναι τώρα πια καθαρές.
Καλημέρα.
ΥΓ: εδώ σε αυτό το link πιο κάτω, ένα ποίημα του ε δίκη του απαγγελία που ο ίδιος έντυσε με την υποβλητική μουσική του Albinoni.
Είναι μια αλληγορική προσέγγιση του θανάτου, τον οποίο ο Morrison δείχνει να προτιμά από μια ρηχή και ματαιόδοξη ζωή.
"death makes angels of us all
and gives us wings where we had shoulders.
No more money, no more fancy dress
this other kingdom is by far the best..."
Κανεις δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι ακριβώς κρύβουν πίσω τους οι στίχοι, τι ακριβώς θέλει να πει ο Morrison.
Απλα, κάθε που το ακούω, με συγκινεί. Διχως να ξέρω, με βεβαιότητα το γιατί.
Ίσως γιατί διαισθάνομαι την αγωνία ενός ανθρώπου για μια “εξοδο“ από την υποκρισία και από την φθορά, προς το ξεκάθαρο και το μη φθαρτο:

Spyros Hatiras